Η παρένθετη μητρότητα είναι μια πολυσταδιακή διαδικασία που συνδυάζει ιατρική τεχνογνωσία με νομική εγκυρότητα, ώστε να διασφαλιστεί με ασφάλεια και διαφάνεια η επίτευξη του στόχου: η γέννηση ενός παιδιού από γονείς που δεν μπορούν να κυοφορήσουν.
Πώς ξεκινά η διαδικασία παρένθετης μητρότητας;
Η διαδικασία ξεκινά με τη δημιουργία εμβρύου μέσω εξωσωματικής γονιμοποίησης, χρησιμοποιώντας το γενετικό υλικό των μελλοντικών γονέων ή δότη. Το έμβρυο δεν εμφυτεύεται στη βιολογική μητέρα αλλά σε γυναίκα τρίτου προσώπου, τη λεγόμενη παρένθετη μητέρα, η οποία κυοφορεί το παιδί χωρίς να έχει γενετική συγγένεια με αυτό. Η επιλογή της κατάλληλης γυναίκας γίνεται είτε μέσω οικογενειακού/φιλικού κύκλου είτε με τη βοήθεια οργανωμένων δομών όπως κέντρα υποβοηθούμενης αναπαραγωγής.
Επιλογή της παρένθετης μητέρας
Η γυναίκα που θα φέρει εις πέρας την κύηση πρέπει να πληροί συγκεκριμένα ιατρικά και ψυχολογικά κριτήρια. Συνήθως πρόκειται για γυναίκες ηλικίας 21–45 ετών, με ιστορικό φυσιολογικών κυήσεων και τοκετών, χωρίς σοβαρά προβλήματα υγείας και με σταθερό κοινωνικό και οικογενειακό περιβάλλον. Εάν η υποψήφια παρένθετη είναι παντρεμένη, απαιτείται η γραπτή συγκατάθεση του συζύγου της. Η επιλογή μπορεί να γίνει από το ίδιο το ζευγάρι ή με τη διαμεσολάβηση του κέντρου, το οποίο αναλαμβάνει και τη νομική κατοχύρωση της συμφωνίας.
Ιατρικοί και ψυχολογικοί έλεγχοι
Πριν από την έναρξη της θεραπείας IVF, τόσο οι υποψήφιοι γονείς όσο και η παρένθετη μητέρα υποβάλλονται σε πλήρη ιατρικό και ψυχολογικό έλεγχο. Οι έλεγχοι περιλαμβάνουν αιματολογικές εξετάσεις, έλεγχο για λοιμώδη νοσήματα (όπως HIV, ηπατίτιδες, σύφιλη, χλαμύδια κ.ά.), καθώς και έλεγχο εμβολιαστικής κάλυψης. Παράλληλα, η ψυχολογική αξιολόγηση εξετάζει τη σταθερότητα, τη διάθεση και την ικανότητα της κυοφόρου να διαχειριστεί το βάρος της εγκυμοσύνης σε ξένο παιδί, ενώ αντίστοιχη αξιολόγηση γίνεται και στους μελλοντικούς γονείς.
Η νομική διαδικασία πριν την έναρξη
Πριν την έναρξη της εξωσωματικής, είναι υποχρεωτική η υπογραφή νομικού συμβολαίου από όλες τις πλευρές. Το συμβόλαιο προσδιορίζει με σαφήνεια ότι η κυοφόρος παραδίδει το παιδί στους γονείς μετά τη γέννησή του, διευκρινίζει τις ευθύνες και υποχρεώσεις κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης, καθορίζει τους οικονομικούς όρους (αποζημιώσεις, έξοδα, πληρωμές) και προβλέπει σενάρια όπως διακοπή κύησης, ιατρικά προβλήματα ή επιπλοκές. Η έγκριση της διαδικασίας παρένθετης μητρότητας από το Πρωτοδικείο είναι απαραίτητη και προηγείται κάθε ιατρικής πράξης.
Προετοιμασία και εμβρυομεταφορά
Μόλις ολοκληρωθούν οι ιατρικοί και νομικοί έλεγχοι, το Κέντρο Υποβοηθούμενης Αναπαραγωγής προχωρά στον συγχρονισμό του κύκλου της παρένθετης μητέρας με το χρονικό παράθυρο εμβρυομεταφοράς. Το έμβρυο που έχει δημιουργηθεί σε εργαστηριακές συνθήκες εμφυτεύεται στη μήτρα της κυοφόρου και ξεκινά η κύηση. Από εκείνο το σημείο, παρακολουθείται στενά από εξειδικευμένη ομάδα ιατρών, με τακτικούς ελέγχους μέχρι τον τοκετό.
Σταθερή υποστήριξη σε όλα τα στάδια
Καθ’ όλη τη διάρκεια της διαδικασίας, η επιστημονική και ψυχολογική υποστήριξη είναι κρίσιμη και συνεχής. Η παρένθετη μητέρα βρίσκεται σε επαφή με το ιατρικό και νομικό επιτελείο, ενώ οι μελλοντικοί γονείς λαμβάνουν καθοδήγηση για κάθε στάδιο μέχρι την τελική κατοχύρωση της γονικής ιδιότητας και την επιστροφή στο σπίτι με το παιδί.