Home
Παθήσεις
Ενδομητρίωση & Γονιμότητα

Ενδομητρίωση & Γονιμότητα

Η ενδομητρίωση αποτελεί μία από τις συχνότερες αλλά και πιο παραγνωρισμένες αιτίες υπογονιμότητας, επηρεάζοντας σημαντικά την ικανότητα μιας γυναίκας να συλλάβει φυσικά. Αν αντιμετωπίζετε συμπτώματα ή έχετε διαγνωστεί και αναζητάτε λύσεις για την ενδομητρίωση και τη γονιμότητα, υπάρχουν πλέον εξειδικευμένες μέθοδοι και θεραπείες που μπορούν να βελτιώσουν τις πιθανότητες σύλληψης, ακόμα και σε προχωρημένα στάδια της πάθησης.

Τι είναι η Ενδομητρίωση;

Η ενδομητρίωση είναι μία χρόνια, φλεγμονώδης γυναικολογική πάθηση που χαρακτηρίζεται από την παρουσία ενδομητρικού ιστού – δηλαδή ιστού όμοιου με αυτόν που φυσιολογικά επενδύει το εσωτερικό της μήτρας – σε περιοχές εκτός της μήτρας, όπως οι ωοθήκες, οι σάλπιγγες, το περιτόναιο, ακόμη και το έντερο ή η ουροδόχος κύστη. Αυτός ο έκτοπος ιστός επηρεάζεται από τις ορμονικές μεταβολές του εμμηνορροϊκού κύκλου και αντιδρά όπως ο ενδομήτριος ιστός: πυκνώνει, αιμορραγεί και προκαλεί φλεγμονή, δημιουργώντας συμφύσεις, κύστεις και ουλές στους παρακείμενους ιστούς.

Η νόσος μπορεί να υπάρχει ακόμη και χωρίς έντονα συμπτώματα, καθιστώντας τη διάγνωση δύσκολη και συχνά καθυστερημένη. Ωστόσο, πολλές γυναίκες παρουσιάζουν έντονο πυελικό άλγος, ιδιαίτερα κατά την έμμηνο ρύση, πόνο στη σεξουαλική επαφή, διαταραχές του κύκλου, γαστρεντερικά συμπτώματα ή προβλήματα γονιμότητας.

Η ενδομητρίωση δεν είναι απλώς μια “ενοχλητική” πάθηση μπορεί να έχει βαθύτατο αντίκτυπο στη σωματική και ψυχολογική υγεία της γυναίκας, ιδίως όταν συνδέεται με δυσκολίες σύλληψης. Υπολογίζεται ότι περίπου 30% έως 50% των γυναικών με ενδομητρίωση εμφανίζουν δυσκολίες στην επίτευξη εγκυμοσύνης. Η έγκαιρη διάγνωση και η σωστά εξατομικευμένη θεραπεία μπορούν να βελτιώσουν σημαντικά τόσο την ποιότητα ζωής όσο και τις πιθανότητες εγκυμοσύνης.

Thely Clinic
Ύποπτα συμπτώματα; Ζητήστε ιατρική εκτίμηση

Κλείστε αξιολόγηση με ειδικό.

ΣΥΜΠΛΗΡΩΣΤΕ ΤΗ ΦΟΡΜΑ

Συμπτώματα & Διάγνωση

Η ενδομητρίωση μπορεί να εκδηλώνεται με διαφορετικούς τρόπους, ανάλογα με τη σοβαρότητα και την εντόπισή της. Σε κάποιες περιπτώσεις είναι εντελώς ασυμπτωματική, ενώ σε άλλες προκαλεί έντονο πόνο και επηρεάζει την καθημερινότητα και τη γονιμότητα της γυναίκας. Η αναγνώριση των συμπτωμάτων και η σωστή διάγνωση είναι καθοριστικές για την επιλογή της κατάλληλης θεραπευτικής προσέγγισης.

Κύρια Συμπτώματα

Έντονος πόνος κατά την έμμηνο ρύση (δυσμηνόρροια)
Πόνος κατά τη σεξουαλική επαφή (δυσπαρευνία)
Χρόνιος πυελικός πόνος
Ακανόνιστος εμμηνορροϊκός κύκλος ή αιμορραγία μεταξύ περιόδων
Δυσκοιλιότητα ή διάρροια, ειδικά γύρω από την περίοδο
Ενοχλήσεις κατά την ούρηση ή αφόδευση
Κόπωση και γενική αίσθηση δυσφορίας
Δυσκολία στη σύλληψη ή υπογονιμότητα

Τα συμπτώματα συχνά παρερμηνεύονται ή θεωρούνται φυσιολογικά, οδηγώντας σε καθυστερημένη διάγνωση, που μπορεί να ξεπερνά ακόμη και τα 7 χρόνια από την έναρξη των συμπτωμάτων.

Εξετάσεις (Υπέρηχος, Λαπαροσκόπηση)

Η διάγνωση της ενδομητρίωσης βασίζεται στον συνδυασμό ιατρικού ιστορικού, κλινικής εξέτασης και ειδικών απεικονιστικών τεχνικών:

Διακολπικός υπερηχογράφος (TVUS): Βοηθά στην αναγνώριση ενδομητριωδικών κύστεων στις ωοθήκες (ενδομητριώματα), αλλά έχει περιορισμούς στην απεικόνιση βλαβών σε άλλες περιοχές.
Μαγνητική τομογραφία (MRI): Χρήσιμη για την ανίχνευση εν τω βάθει ενδομητρίωσης, ειδικά στο έντερο ή στην ουροδόχο κύστη.
Λαπαροσκόπηση (διαγνωστική): Αποτελεί τη χρυσή τομή στη διάγνωση, καθώς επιτρέπει την άμεση επισκόπηση και βιοψία των βλαβών. Η επέμβαση πραγματοποιείται υπό γενική αναισθησία και έχει τόσο διαγνωστικό όσο και θεραπευτικό χαρακτήρα.

Η πρώιμη αναγνώριση των συμπτωμάτων σε συνδυασμό με εξειδικευμένο διαγνωστικό έλεγχο οδηγεί σε έγκαιρη παρέμβαση, μειώνοντας τις επιπτώσεις της ενδομητρίωσης στη γονιμότητα και την ποιότητα ζωής της γυναίκας.

Αίτια & Παράγοντες Κινδύνου

Το σύνδρομο πολυκυστικών ωοθηκών δεν έχει μία συγκεκριμένη αιτία, αλλά θεωρείται ότι οφείλεται σε έναν συνδυασμό γενετικών, ορμονικών και περιβαλλοντικών παραγόντων. Η κατανόηση των παραγόντων κινδύνου βοηθά στη στοχευμένη πρόληψη και στην καλύτερη διαχείριση της κατάστασης.

Πιθανές αιτίες και παράγοντες κινδύνου:

Κληρονομικότητα: Γυναίκες με οικογενειακό ιστορικό PCOS έχουν αυξημένες πιθανότητες εμφάνισης του συνδρόμου.
Ινσουλινοαντίσταση: Η μειωμένη ευαισθησία των κυττάρων στην ινσουλίνη οδηγεί σε υπερινσουλιναιμία, η οποία μπορεί να διεγείρει την υπερπαραγωγή ανδρογόνων από τις ωοθήκες.
Ορμονική ανισορροπία: Αυξημένα επίπεδα LH (ωχρινοτρόπου ορμόνης) ή ανδρογόνων συμβάλλουν στην απορρύθμιση της ωορρηξίας.
Παχυσαρκία: Η αυξημένη λιπώδης μάζα ενισχύει την ινσουλινοαντίσταση και επηρεάζει αρνητικά την ορμονική ισορροπία.
Η4: Φλεγμονή χαμηλού βαθμού: Συστηματική φλεγμονή φαίνεται να εμπλέκεται στην παθογένεια του PCOS.

Η παχυσαρκία και οι ανθυγιεινές διατροφικές συνήθειες αποτελούν επιβαρυντικούς παράγοντες που επιδεινώνουν τα συμπτώματα του συνδρόμου.

Διάγνωση PCOS στο Fertulity

Η διάγνωση του συνδρόμου πολυκυστικών ωοθηκών γίνεται βάσει των κριτηρίων του Ρότερνταμ (Rotterdam criteria), που προτείνουν τη διάγνωση εφόσον πληρούνται δύο από τα παρακάτω τρία:

Αραιή ή απούσα ωορρηξία (ανωμαλίες κύκλου)
Υπερανδρογοναιμία, είτε κλινική (ακμή, υπερτρίχωση), είτε βιοχημική (αυξημένα επίπεδα ανδρογόνων)
Πολυκυστική μορφολογία ωοθηκών στο υπερηχογράφημα

Στο Fertulity ακολουθούμε μια ολοκληρωμένη διαγνωστική προσέγγιση που περιλαμβάνει:

Γυναικολογικό υπερηχογράφημα υψηλής ανάλυσης για απεικόνιση των ωοθηκών
Ορμονικό έλεγχο αίματος, περιλαμβάνοντας LH, FSH, τεστοστερόνη, AMH, προλακτίνη και TSH
Αξιολόγηση ινσουλινοαντίστασης μέσω HOMA-IR ή δοκιμής καμπύλης σακχάρου

Η πρώιμη και ακριβής διάγνωση είναι το πρώτο βήμα για τη βελτιστοποίηση της γονιμότητας και την πρόληψη μακροπρόθεσμων επιπλοκών.

Thely Clinic
Εξετάζετε την IVF λόγω ενδομητρίωσης;

Μιλήστε με την Ομάδα μας

ΣΥΜΠΛΗΡΩΣΤΕ ΤΗ ΦΟΡΜΑ

Πώς Επηρεάζει τη Γονιμότητα;

Η ενδομητρίωση επηρεάζει τη γονιμότητα με διάφορους μηχανισμούς που επηρεάζουν τόσο την ανατομία της πυέλου όσο και τη λειτουργία των ωοθηκών, των σαλπίγγων και του ενδομητρίου. Ακόμη και σε ήπια μορφή, η πάθηση μπορεί να μειώσει τις πιθανότητες φυσικής σύλληψης, καθιστώντας απαραίτητη την ιατρική παρέμβαση.

Μείωση Ποσοστού Σύλληψης (15 % vs 30 %)

Σύμφωνα με επιστημονικά δεδομένα, οι γυναίκες με ενδομητρίωση έχουν περίπου 15% πιθανότητα να συλλάβουν φυσιολογικά, σε σύγκριση με το 30% των γυναικών χωρίς το πρόβλημα, εντός ενός έτους τακτικών επαφών. Το ποσοστό αυτό επηρεάζεται από τον βαθμό της ενδομητρίωσης, την ηλικία της γυναίκας και άλλους παράγοντες όπως η ύπαρξη συμφύσεων ή η παρουσία κύστεων στις ωοθήκες. Σε προχωρημένα στάδια, η ανατομική παραμόρφωση της πυέλου και οι δυσλειτουργίες στις σάλπιγγες εμποδίζουν τη φυσική γονιμοποίηση.

Ποιότητα Ωαρίων & Φλεγμονή

Η χρόνια φλεγμονή που προκαλεί η ενδομητρίωση δημιουργεί ένα τοξικό μικροπεριβάλλον γύρω από τις ωοθήκες, επηρεάζοντας άμεσα την ποιότητα των ωαρίων και τη λειτουργία του ωοθηκικού ιστού. Οι φλεγμονώδεις παράγοντες, όπως οι προσταγλανδίνες και οι κυτοκίνες, αλλοιώνουν τη φυσιολογία της ωοθυλακιογένεσης και μειώνουν την ικανότητα του ωαρίου να γονιμοποιηθεί.

Επιπλέον, η ενδομητρίωση μπορεί να επηρεάσει και τη δεκτικότητα του ενδομητρίου, μειώνοντας τις πιθανότητες επιτυχούς εμφύτευσης του εμβρύου. Η επιλογή μεθόδων υποβοηθούμενης αναπαραγωγής, όπως η IVF, προσφέρει ουσιαστικές λύσεις, ιδίως όταν συνοδεύεται από σωστή προετοιμασία και εξατομικευμένη αντιμετώπιση.

Σύγχρονες Θεραπείες για την Ενδομητρίωση

Η αντιμετώπιση της ενδομητρίωσης εξαρτάται από την ηλικία, το στάδιο της νόσου, την ένταση των συμπτωμάτων και – κυρίως – την επιθυμία τεκνοποίησης. Οι σύγχρονες θεραπείες για την ενδομητρίωση συνδυάζουν φαρμακευτικές επιλογές, ελάχιστα επεμβατικές χειρουργικές μεθόδους και, όταν απαιτείται, τεχνικές υποβοηθούμενης αναπαραγωγής, όπως η εξωσωματική γονιμοποίηση (IVF). Ο στόχος είναι η ανακούφιση των συμπτωμάτων, η διατήρηση της γονιμότητας και η αποκατάσταση της ποιότητας ζωής.
Διαβάστε παρακάτω τις επιλογές:

Φάρμακα

Η φαρμακευτική θεραπεία στοχεύει κυρίως στην καταστολή της ωορρηξίας και των ορμονικών επιδράσεων που επιδεινώνουν τα συμπτώματα της ενδομητρίωσης. Παρακάτω παρατίθενται οι πιο συχνές επιλογές:

Χειρουργική Εξαίρεση (Λαπαροσκόπηση / Ρομποτική)

Η χειρουργική αντιμετώπιση της ενδομητρίωσης περιλαμβάνει την αφαίρεση ή την καυτηρίαση των ενδομητριωσικών εστιών με τη μέθοδο της λαπαροσκόπησης ή της ρομποτικά υποβοηθούμενης λαπαροσκόπησης. Η επέμβαση αυτή έχει τόσο διαγνωστικό όσο και θεραπευτικό χαρακτήρα, και βελτιώνει σημαντικά τα ποσοστά φυσικής σύλληψης ειδικά σε γυναίκες με ήπια έως μέτρια ενδομητρίωση.

Τα κύρια πλεονεκτήματα της ελάχιστα επεμβατικής προσέγγισης περιλαμβάνουν:

Ακριβή χαρτογράφηση και εξαίρεση των ενδομητριωσικών εστιών
Διατήρηση της γονιμότητας και της λειτουργικότητας των ωοθηκών
Σημαντική μείωση του πυελικού άλγους
Γρήγορη ανάρρωση και μικρή τομή

Η ρομποτική χειρουργική προσφέρει ακόμη μεγαλύτερη ακρίβεια και ελαχιστοποιεί τον τραυματισμό στους υγιείς ιστούς, κάτι ιδιαίτερα σημαντικό σε γυναίκες που προσπαθούν να συλλάβουν.

Σε πολλές περιπτώσεις, η χειρουργική θεραπεία συνδυάζεται με φαρμακευτική αγωγή ή προηγείται της IVF, ώστε να αυξηθούν τα ποσοστά επιτυχίας της γονιμοποίησης. Η επιλογή της κατάλληλης θεραπείας είναι εξατομικευμένη και βασίζεται στη συνεργασία με εξειδικευμένη ιατρική ομάδα.

IVF & Άλλες Τεχνικές Υποβοηθούμενης Αναπαραγωγής

Η ενδομητρίωση μπορεί να καταστήσει τη φυσική σύλληψη δύσκολη ή και αδύνατη, ειδικά όταν επηρεάζει τις σάλπιγγες, τις ωοθήκες ή τη δεκτικότητα του ενδομητρίου. Οι σύγχρονες τεχνικές υποβοηθούμενης αναπαραγωγής, με κύρια μέθοδο την εξωσωματική γονιμοποίηση (IVF), προσφέρουν ουσιαστικές λύσεις σε ζευγάρια που παλεύουν με την υπογονιμότητα που σχετίζεται με την ενδομητρίωση. Μέσω προσεκτικής ιατρικής αξιολόγησης και εξατομικευμένου πρωτοκόλλου θεραπείας, οι πιθανότητες σύλληψης μπορούν να αυξηθούν σημαντικά.

Πότε Επιλέγουμε IVF

Η IVF προτείνεται συνήθως στις εξής περιπτώσεις:

Όταν η ενδομητρίωση είναι σοβαρού βαθμού (III–IV) και έχουν δημιουργηθεί εκτεταμένες συμφύσεις ή κύστεις
Όταν η φαρμακευτική ή χειρουργική θεραπεία δεν έχουν οδηγήσει σε εγκυμοσύνη
Όταν υπάρχει συνυπάρχων παράγοντας υπογονιμότητας (π.χ. μειωμένος αριθμός/κινητικότητα σπερματοζωαρίων)
Όταν η γυναίκα είναι άνω των 35 ετών και υπάρχει περιορισμένο ωοθηκικό απόθεμα
Όταν ο χρόνος αναμονής για φυσική σύλληψη ξεπερνά τα 6–12 μήνες χωρίς αποτέλεσμα

Η εξωσωματική γονιμοποίηση επιτρέπει τον παρακάμψουν ορισμένων εμποδίων που δημιουργεί η ενδομητρίωση, όπως η διαταραγμένη λειτουργία των σαλπίγγων ή η μειωμένη κινητικότητα των ωαρίων.

Mitochondrial Replacement Therapy (MRT) – Κλινικές Δοκιμές στην Ελλάδα

Η θεραπεία αντικατάστασης μιτοχονδρίων (MRT) αποτελεί μια καινοτόμο τεχνική που εφαρμόζεται σε επιλεγμένες περιπτώσεις γυναικών με σοβαρή δυσλειτουργία στα ωάρια, συχνά λόγω ενδομητρίωσης ή ηλικιακής φθοράς. Η μέθοδος αυτή συνδυάζει το γενετικό υλικό της μητέρας με υγιή μιτοχόνδρια δότριας, βελτιώνοντας την ενεργειακή απόδοση του ωαρίου και αυξάνοντας την πιθανότητα επιτυχούς γονιμοποίησης και εμφύτευσης.

Στην Ελλάδα, έχουν ήδη ξεκινήσει ελεγχόμενες κλινικές δοκιμές MRT σε επιλεγμένα κέντρα υποβοηθούμενης αναπαραγωγής, με ενθαρρυντικά πρώτα αποτελέσματα. Η τεχνική αυτή δεν ενδείκνυται για όλες τις περιπτώσεις, αλλά ανοίγει νέες δυνατότητες για γυναίκες με υπογονιμότητα ανθεκτική στη συμβατική IVF.

Οι εξελίξεις αυτές επιβεβαιώνουν τη σημασία της πρόσβασης σε εξειδικευμένες κλινικές και επιστημονικές ομάδες που εφαρμόζουν τα πιο σύγχρονα πρωτόκολλα αναπαραγωγής με στόχο την εξατομικευμένη επιτυχία.

Συχνές Ερωτήσεις για την Ενδομητρίωση & τη Γονιμότητα

Πόσο καιρό χρειάζεται για να διαγνωστεί η ενδομητρίωση;

Η διάγνωση της ενδομητρίωσης μπορεί να καθυστερήσει από 5 έως 10 χρόνια, καθώς τα συμπτώματα συχνά παρερμηνεύονται ή αποδίδονται σε άλλες καταστάσεις, όπως το σύνδρομο ευερέθιστου εντέρου ή οι επώδυνες περίοδοι.

Υπάρχει ενδομητρίωση χωρίς πόνο ή συμπτώματα;

Ναι, αρκετές γυναίκες έχουν ενδομητρίωση χωρίς καθόλου εμφανή συμπτώματα. Η υπογονιμότητα μπορεί να είναι το μοναδικό σύμπτωμα που οδηγεί στη διάγνωση.

Πώς επηρεάζει η ενδομητρίωση τις σάλπιγγες;

Η ενδομητρίωση μπορεί να προκαλέσει συμφύσεις γύρω από τις σάλπιγγες, εμποδίζοντας την κίνησή τους και παρεμποδίζοντας τη φυσική γονιμοποίηση.

Μπορώ να κάνω φυσική σύλληψη με ήπια ενδομητρίωση;

Ναι, πολλές γυναίκες με ήπια ενδομητρίωση συλλαμβάνουν φυσιολογικά, ειδικά αν δεν υπάρχουν άλλοι παράγοντες υπογονιμότητας και αν οι σάλπιγγες παραμένουν λειτουργικές.

Πόσο επηρεάζει η ηλικία την επιτυχία της IVF με ενδομητρίωση;

Η ηλικία είναι καθοριστικός παράγοντας. Οι γυναίκες κάτω των 35 ετών έχουν σημαντικά υψηλότερα ποσοστά επιτυχίας, ακόμη και με ενδομητρίωση, σε σύγκριση με μεγαλύτερες ηλικιακά γυναίκες.

Η διατροφή μπορεί να επηρεάσει τα συμπτώματα της ενδομητρίωσης;

Ναι, διατροφικές προσεγγίσεις με αντιφλεγμονώδη χαρακτήρα (π.χ. μείωση επεξεργασμένων τροφών, ζάχαρης και κόκκινου κρέατος) μπορεί να συμβάλλουν στη μείωση των συμπτωμάτων.

Υπάρχει κίνδυνος επανεμφάνισης της ενδομητρίωσης μετά τη χειρουργική επέμβαση;

Υπάρχει πιθανότητα υποτροπής, ιδιαίτερα εάν δεν ακολουθηθεί κατάλληλη ορμονική ή υποστηρικτική αγωγή μετά την επέμβαση. Η επιλογή του κατάλληλου πρωτοκόλλου μειώνει αισθητά αυτόν τον κίνδυνο.

Μπορεί να γίνει κατάψυξη ωαρίων σε γυναίκες με ενδομητρίωση;

Ναι, η κατάψυξη ωαρίων (egg freezing) συνιστάται ιδιαίτερα σε γυναίκες με ενδομητρίωση, καθώς η πάθηση μπορεί να επηρεάσει αρνητικά το ωοθηκικό απόθεμα με την πάροδο του χρόνου.

Επηρεάζει η ενδομητρίωση την πορεία της εγκυμοσύνης;

Στις περισσότερες περιπτώσεις, μόλις επιτευχθεί εγκυμοσύνη, τα συμπτώματα της ενδομητρίωσης υποχωρούν. Ωστόσο, σε ορισμένες περιπτώσεις μπορεί να υπάρξει αυξημένος κίνδυνος αποβολής ή επιπλοκών, ανάλογα με τη βαρύτητα της νόσου.

Ποιες εναλλακτικές θεραπείες χρησιμοποιούνται για την ενδομητρίωση;

Ορισμένες γυναίκες δοκιμάζουν συμπληρωματικές προσεγγίσεις όπως βελονισμό, φυσικοθεραπεία πυελικού εδάφους ή ψυχοθεραπεία για τη διαχείριση χρόνιου πόνου. Αυτές δεν υποκαθιστούν την ιατρική αντιμετώπιση, αλλά μπορούν να λειτουργήσουν υποστηρικτικά.